Cách mạng tháng Tám thành công, Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, chính quyền non trẻ gặp muôn vàn khó khăn, cùng một lúc phải chống lại giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Tuy vậy, Bác Hồ vẫn đề nghị Chính phủ lâm thời tổ chức cuộc Tổng tuyển cử với chế độ phổ thông đầu phiếu.

Tại cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên năm 1946, Bác Hồ ra ứng cử tại Thủ đô Hà Nội. Mặc dù Chủ tịch Ủy ban Hành chính các cấp đã công bố một bản đề nghị “Yêu cầu Cụ Hồ Chí Minh không phải ra ứng cử trong cuộc Tổng tuyển cử sắp tới” nhưng Bác khẳng định:“Tôi là công dân của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Nên tôi không thể vượt qua thể lệ của cuộc Tổng tuyển cử đã định...”.

Ngày 05/01/1946, tại khu Việt Nam học xá (nay là khu vực Trường đại học Bách khoa Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh dự buổi mít tinh của hơn 2 vạn cử tri Hà Nội ủng hộ cuộc bầu cử Quốc hội. Người khẳng định:“Làm việc bây giờ là hy sinh, là phấn đấu quên lợi ích riêng mà nghĩ lợi ích chung. Những ai muốn làm quan cách mạng thì nhất định không bầu...”.

Trong cuộc bầu cử Quốc hội khóa I, Người đã trúng cử với số phiếu rất cao. Trong kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa I tín nhiệm bầu vào vị trí Chủ tịch Chính phủ kháng chiến, Người phát biểu: “Tôi tuyệt nhiên không ham muốn công danh, phú quý chút nào. Bây giờ phải gánh vác chức Chủ tịch là vì đồng bào ủy thác, thì tôi phải gắng làm, cũng như mọi người lính vâng lệnh Quốc dân ra trước mặt trận...”.

Do điều kiện đất nước bị chia cắt, nhiệm kỳ hoạt động của Quốc hội khóa I kéo dài từ năm 1946 đến năm 1960. Sáng ngày 15/4/1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự và phát biểu tại phiên bế mạc kỳ họp thứ 12 Quốc hội khóa I. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ những cống hiến của Quốc hội khóa I suốt 14 năm và khẳng định: “Quốc hội ta đã hết lòng vì dân, vì nước, đã làm tròn một cách vẻ vang nghĩa vụ của người đại biểu của dân”.


Ngày 24/4/1960, phát biểu tại Cuộc mít tinh của nhân dân Thủ đô chào mừng các vị ứng cử đại biểu Quốc hội khóa II tại Hà Nội, Người đã nêu lên tính chất dân chủ của Luật Bầu cử, giá trị cao quý của lá phiếu cử tri và tin tưởng rằng những cử tri sáng suốt sẽ bầu ra được một Quốc hội có những đại biểu thật xứng đáng. Người hứa với đồng bào: “Những người được cử vào Quốc hội khóa II sẽ luôn luôn cố gắng để xứng đáng là những người đầy tớ trung thành của đồng bào, những đại biểu cần, kiệm, liêm chính, chí công, vô tư, hết lòng hết sức phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân, phục vụ chủ nghĩa xã hội”.

Sự nghiêm túc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh được thể hiện rất rõ trong công tác bầu cử.Đồng chí Hoàng Hữu Kháng, cận vệ của Bác Hồ kể lại: Chiều 27/4/1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh đi bầu cử Hội đồng nhân dân cấp huyện và cấp xã. Khi Bác đến, tổ bầu cử có ý cho mọi người dừng lại để Bác bầu cử trước. Thấy vậy, Người nói: “Ai đến trước, bầu trước; Bác đến sau, Bác chờ”. Ngoài ra, Bác yêu cầu tổ bầu cử đưa lý lịch những người ứng cử để Người cân nhắc lựa chọn. Khi bầu cử, Người đã lấy tay che lá phiếu và ngăn lại:“Không ai được vào đây. Đây là phòng viết phiếu kín của cử tri. Phải tôn trọng cử tri. Phải tôn trọng tự do và bí mật của công dân!”.

Như vậy, Bác Hồ chính là đại biểu ưu tú, là linh hồn của Quốc hội Việt Nam, là người đặt những viên gạch đầu tiên để xây dựng một xã hội bình đẳng, dân chủ, một Nhà nước thật sự của dân, do dân và vì dân.

 

Đoàn Thanh niên Học viện

(ST và biên soạn)