\r\n Với mục tiêu thử nghiệm các phương thức mới trong phòng trị một số bệnh ở động vật thủy sản mà trước đây thường sử dụng green malachite để chữa trị, giảng viên Trương Đình Hoài – Bộ môn Môi trường và Bệnh thủy sản – khoa Thủy sản đã thực hiện nghiên cứu và thử nghiệm sản phẩm mới trong phòng và trị bệnh trùng quả dưa. Đề tài tập trung nghiên cứu và pha trộn các hóa chất thông thường (H2O2, Formaline, các loại acid nhẹ) để tạo thành một hỗn hợp có tính oxy hóa cao, có tác dụng mạnh và tiêu diệt mầm bệnh trên cơ thể động vật thủy sản và mầm bệnh tồn tại trong môi trường nước nhằm tạo ra được sản phẩm có tác dụng phòng và trị bệnh tương đương với green malachite đã bị cấm sử dụng trong Nuôi trồng thủy sản.
\r\n
\r\n Tác nhân gây bệnh trùng quả dưa là loài Ichthyophthyrius multifiliis, có dạng rất giống quả dưa, toàn thân có nhiều lông tơ, giữa thân có một nhân lớn hình móng ngựa. Trùng mềm mại có thể biến dạng khi vận động, trong nước ấu trùng bơi lội nhanh hơn trùng trưởng thành. Trùng bám nhiều ở mang, phá hoại biểu mô mang làm cá ngạt thở.
\r\n
\r\n \r\n \r\n | \r\n \r\n 
\r\n \r\n \r\n Cá bị bệnh trùng quả dưa
\r\n \r\n \r\n (Scale bar: 1cm) \r\n | \r\n \r\n \r\n 
\r\n \r\n \r\n Cá nhiễm trùng quả dưa với cường độ rất cao
\r\n \r\n \r\n (Scale bar: 350µm) \r\n | \r\n
\r\n \r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n \r\n \r\n | \r\n \r\n  \r\n | \r\n \r\n \r\n  \r\n | \r\n
\r\n \r\n | \r\n \r\n Trophonts trưởng thành di động trên mẫu da cá (Scale bar: 100µm) \r\n | \r\n
\r\n \r\n
\r\n
\r\n Sau thời gian nghiên cứu với 2 thử nghiệm cho kết quả như sau:
\r\n
\r\n - Kết quả thử nghiệm in vitro
\r\n
\r\n Điều trị bằng hỗn hợp Formalin và PHA có tác dụng tốt trong quá trình xử lý các theronts, số lượng theronts còn khả năng di chuyển và có hình thái bình thường giảm đi đáng kể theo thời gian. Hỗn hợp Peracetic acid + Hydrogen peroxide + Acetic acid (PHA) có khả năng tiêu diệt các trophonts.
\r\n
\r\n \r\n \r\n | \r\n \r\n  \r\n | \r\n
\r\n \r\n | \r\n \r\n Theronts ở lô đối chứng không điều trị (Scale bar: 50µm) \r\n | \r\n
\r\n \r\n | \r\n \r\n  \r\n | \r\n
\r\n \r\n | \r\n \r\n Theronts mất khả năng di động và biến đổi cấu trúc ở lô thí nghiệm \r\n \r\n sau 48h điều trị bằng hỗn hợp formaline + PHA (Scale bar: 25µm) \r\n | \r\n
\r\n \r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n - Kết quả thử nghiệm in vivo
\r\n
\r\n Thí nghiệm in vivo được chia làm 2 giai đoạn, giai đoạn 1 là thời gian điều trị bằng các hỗn hợp hóa chất, giai đoạn 2 là giai đoạn theo dõi hồi phục và khả năng tự sinh miễn dịch chống lại trùng quả dưa của cá trắm cỏ. Sau khi cá được cảm nhiễm và thử nghiệm thuốc ở các liều lượng khác nhau, kết quả thể hiện cường độ nhiễm thấp kết hợp với sự thay đổi hình thái và hoạt động, những trùng còn sót lại trên lô cá được điều trị bằng F25 + PHA7 và F25 + PHA10 có thể là những trùng bị cạo ra khi chúng đang còn ký sinh bị động ở lớp da cá, sự thay đổi hình thái và trạng thái hoạt động yếu là kết quả tác động của hỗn hợp điều trị và có thể đến từ đáp ứng miễn dịch của cơ thể cá, bởi theo một số nghiên cứu, nếu cá nhiễm trùng quả dưa mà vượt qua khỏi, cá có thể miễn dịch với mầm bệnh này trong khoảng 3-8 tháng.
\r\n
\r\n Qua thử nghiệm giai đoạn 2 cho thấy, những trùng quả dưa còn sót lại ở lô đã được điều trị F25 + PHA10 trong vòng 10 ngày đầu ở giai đoạn 1 có thể hoặc không còn khả năng sinh sản do tác dụng của hỗn hợp điều trị hoặc bị tác động từ hệ thống miễn dịch của cơ thể dẫn đến chết, không tái nhiễm trên cá. Tuy nhiên cần có những nghiên cứu chuyên sâu về miễn dịch của cá với thời gian theo dõi dài hơn để làm rõ vấn đề này.
\r\n
\r\n Kết quả nghiên cứu có thể bước đầu áp dụng phòng và trị bệnh cho cá nuôi mắc bệnh trùng quả dưa ở mô hình nuôi trong các bể, trại sản xuất giống, bể cá cảnh. Để áp dụng trong ao đất, cần có thêm thử nghiệm và tùy vào đặc điểm từng ao, hàm lượng chất hữu cơ trong từng mô hình để điều chỉnh nồng độ phù hợp và mang lại hiệu quả triệt để.
\r\n
\r\n Nghiên cứu góp phần giải quyết các vấn đề khó khăn trong điều trị trùng quả dưa nói riêng và bệnh thủy sản nói chung, ngoài ra hỗn hợp pha trộn giữa formalin và PHA bước đầu còn có tác dụng tốt trong việc điều trị nấm thủy mi rất hiệu quả.
\r\n