Trong bối cảnh nông nghiệp đứng trước yêu cầu kép: vừa đảm bảo an ninh lương thực, vừa giảm phát thải khí nhà kính, nhóm sinh viên Vũ Hoài Nam, Nguyễn Trung Hưng, Trần Quang Hải và Nguyễn Thị Quỳnh Sa đến từ Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã thắp lên niềm tin bằng một hướng đi thuyết phục. Theo bạn Vũ Hoài Nam, đại diện nhóm nghiên cứu, ý tưởng này ra đời từ thực tế canh tác lúa nước hiện nay, khi mà nông dân bón nhiều đạm và duy trì ruộng ngập liên tục để giữ ẩm, khiến phát thải khí nhà kính, nhất là khí metan - CH₄ cao. Bên cạnh biện pháp có thể làm giảm phát thải khí mê-tan như tưới ngập khô xen kẽ (AWD), các biện pháp khác có thể được quan tâm hơn như yếu tố giống, phân bón và vi sinh vật vùng rễ - dễ dàng kiểm soát được hơn. Từ ý tưởng ban đầu, nhóm tham dự Cuộc thi Ý tưởng nghiên cứu khoa học cấp Học viện Nông nghiệp Việt Nam và xuất sắc giành Giải Nhất. Nhờ nguồn kinh phí được Học viện hỗ trợ và các trang thiết bị hiện đại, dưới sự hướng dẫn của TS. Phan Thị Hồng Nhung, nhóm đã nhanh chóng chuyển ý tưởng thành nghiên cứu thực địa, thu được những kết quả có giá trị khoa học và ý nghĩa xã hội rõ rệt.
Đề tài “Nghiên cứu một số biện pháp kĩ thuật nhằm giảm phát thải khí nhà kính trong canh tác lúa” triển khai theo hai mũi nhọn. Thứ nhất, nhóm đánh giá đặc điểm nông học, sinh lý và tiềm năng phát thải khí nhà kính của các giống lúa đang được trồng phổ biến, qua đó phác họa bức tranh so sánh về mức độ “thân thiện khí hậu” của các giống lúa. Thứ hai, nhóm xác định ảnh hưởng của việc giảm phân đạm và bổ sung chế phẩm phát triển rễ tới sinh trưởng, hiệu suất quang hợp và mức phát thải CH₄ của cây lúa ngoài đồng ruộng. Cách tiếp cận này giúp trả lời đồng thời hai câu hỏi lớn của canh tác lúa hiện đại: chọn giống phù hợp với biến đổi khí hậu và áp dụng biện pháp kỹ thuật sinh học để giảm phát thải. Kết quả thu được thật sự ấn tượng: việc giảm lượng phân đạm và kết hợp bổ sung chế phẩm phát triển rễ không chỉ duy trì các chỉ tiêu sinh trưởng, sinh lý và năng suất, mà còn giảm đáng kể lượng CH₄ phát thải trên đồng ruộng. Điều đó khẳng định chúng ta hoàn toàn có thể tiến đến mô hình canh tác lúa hiệu quả – bền vững – thân thiện môi trường mà không phải đánh đổi năng suất.
Từ thành công học thuật cấp Học viện, nhóm tiếp tục được tuyển chọn vào Vòng Chung kết Euréka lần thứ 27 năm 2025 sẽ diễn ra vào tháng 12 tới đây, lĩnh vực Khoa học Nông nghiệp với tiêu đề quốc tế hóa: “Mitigating methane emissions in rice by cultivar selection with mitigation potential and root-associated microbial inoculant under reduced nitrogen.” Đây không chỉ là niềm tự hào của sinh viên và Học viện, mà còn là sự ghi nhận xứng đáng cho tinh thần dấn thân nghiên cứu vì một nền nông nghiệp cacbon thấp.
Câu chuyện của nhóm sinh viên Vũ Hoài Nam, Nguyễn Trung Hưng, Trần Quang Hải và Nguyễn Thị Quỳnh Sa là lời mời gọi thế hệ sinh viên VNUA bước ra cánh đồng cùng khoa học. Hãy biến những thắc mắc trong lớp học thành thí nghiệm thực địa; biến bài tập học phần thành đề tài mang lại giá trị thực sự cho nông dân và cộng đồng. Tham gia phong trào nghiên cứu khoa học, bạn không chỉ tích lũy kỹ năng chuyên môn, phương pháp luận và tư duy dữ liệu, mà còn góp phần tạo nên lời giải Việt Nam trước thách thức khí hậu.
VNUA sẵn sàng đồng hành: các đợt gọi ý tưởng, hỗ trợ kinh phí, cố vấn học thuật và không gian thử nghiệm đang mở. Hãy bắt đầu từ một ý tưởng nhỏ, một câu hỏi đúng - biết đâu, thành công tiếp theo ở sân chơi học thuật và đổi mới sẽ gọi tên bạn!
Một số hình ảnh
    |
 |
| Các thành viên trong nhóm nghiên cứu, lần lượt từ trái sang: Nguyễn Trung Hưng, Trần Quang Hải, Vũ Hoài Nam và Nguyễn Thị Quỳnh Sa |
    |
 |
| Sinh viên đang thực hiện đo cường độ quang hợp và các chỉ tiêu liên quan trên cây lúa bằng máy đo Licor-6800 |
    |
 |
| Nhóm sinh viên thu mẫu để đánh giá các chỉ tiêu sinh lý |
    |
 |
| Sinh viên quét diện tích lá bằng máy quét Licor-3100C |
    |
 |
| Sinh viên thu khí CH4 phát thải trên ruộng lúa |
    |
 |
| Nhóm sinh viên trình bày báo cáo tại Hội nghị sinh viên NCKH khoa Nông học năm 2025 |
    |
 |
| Kết quả nghiên cứu của nhóm được lọt vào vòng chung kết giải thưởng SVNCKH Euréka năm 2025 |
Khoa Nông học