Gác lại công việc có thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm tại Mỹ, cặp vợ chồng trí thức trẻ quyết định trở về Việt Nam trước A80, khởi đầu từ một dự định nhỏ cho con và một cơ hội lớn trong nghiên cứu.
Gia đình trí thức trẻ bỏ việc tiền tỷ ở Mỹ, đem vốn liếng trở về quê hương (Video: Đoàn Thủy).
Vũ Anh Phương và Chance Clark gặp nhau khi chàng trai sang Việt Nam theo chương trình trao đổi của ĐH Purdue (Mỹ) và Học viện Nông nghiệp vào năm 2018.
Anh Phương lúc đó là sinh viên năm 3, chủ nhiệm CLB tiếng Anh tại trường, được trao cơ hội dẫn đoàn sinh viên Mỹ khám phá Hà Nội, họ nảy sinh mối giao cảm từ đó và bắt đầu những tin nhắn sau khi kết thúc chuyến đi.
Tình yêu song hành cùng học thuật
Chance từng nhắn khi anh trở về Mỹ rằng: “có lẽ anh và em không thể yêu nhau lâu được vì khoảng cách”.
Anh Phương liền đáp trả: “em sẽ sang Mỹ để gặp anh”.
Chỉ 6 tháng sau, nữ sinh viên Học viện Nông nghiệp đã thực hiện được lời hẹn ước với Chance Clark.
    |
 |
Vũ Anh Phương và Chance Clark nảy sinh tình cảm ngay từ lần gặp đầu tiên trong chương trình giao lưu sinh viên năm 2018 (Ảnh: NVCC). |
Từ một học sinh không giỏi tiếng Anh, Anh Phương nỗ lực để săn hàng loạt học bổng, đi học ngắn hạn ở nhiều nước, rồi tập trung chuẩn bị bài luận và hồ sơ cao học.
Sau nhiều đắn đo, nữ sinh viên Học viện Nông nghiệp quyết định chọn ngôi trường đáp ứng đúng khát vọng học tập cô hằng ấp ủ ĐH Purdue. Đồng thời, đây là ngôi trường mà Chance Clark đang theo học.
Trước khi nữ du học sinh Việt trở về Việt Nam hoàn thiện khóa luận tốt nghiệp rồi chuyển sang Mỹ để sinh sống và học tập, Chance Clark đã lấy hết số tiền học bổng của mình (khoảng 3.000 USD) để mua nhẫn cưới và ngỏ lời lấy người anh yêu.
Họ kết hôn vào tháng 11/2019 (khi đó Phương 23 tuổi, Chance 22 tuổi).
Khác với những trang giáo trình quen thuộc trong nước, môi trường học thuật tại Purdue đặt nặng vào nghiên cứu và tư duy phản biện.
Sinh viên không chỉ đọc tài liệu, mà phải liên tục đặt câu hỏi, viết báo cáo khoa học, và làm quen với hệ thống thí nghiệm hiện đại.
“Ở Việt Nam, chúng ta thường nặng về lý thuyết. Nhưng sang Mỹ, mọi kiến thức đều phải đi kèm thực hành và chứng minh được bằng số liệu,” Anh Phương chia sẻ.
    |
 |
Vũ Anh Phương trong thời gian du học và nghiên cứu tại Mỹ (Ảnh: NVCC). |
Chính sự thay đổi đó buộc nữ du học sinh Việt phải nỗ lực gấp nhiều lần, bằng cách đọc hàng chục bài báo khoa học mỗi tuần, học thao tác trên các thiết bị nghiên cứu mà trước đây cô chỉ biết qua sách vở.
Chance, vốn đã quen với nhịp học thuật khắt khe, trở thành người bạn đồng hành kiên nhẫn.
Những buổi tối muộn trong phòng thí nghiệm, anh vừa chạy thử nghiệm vừa hướng dẫn Phương ghi chép, phân tích.
“Chúng tôi học cách cân bằng giữa khoa học và tình yêu, để mỗi ngày bên nhau cũng là một ngày tiến bộ trong nghiên cứu,” Chance Clark kể.
Sau khi ra trường, cả 2 đều có cơ hội phát triển sự nghiệp tại Mỹ với mức thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm, cùng lộ trình thăng tiến rộng mở.
Quyết định về nước: từ câu chuyện riêng đến khát vọng chung
Trong lúc cân nhắc giữa con đường sự nghiệp ổn định tại Mỹ và viễn cảnh trở về quê hương, Vũ Anh Phương buột miệng hỏi chồng: “Anh có muốn về Việt Nam không?”
Câu hỏi tưởng như bâng quơ ấy lại khiến cả hai phải suy nghĩ nghiêm túc.
    |
 |
Gia đình trí thức trẻ trở về Việt Nam để tiếp tục con đường nghiên cứu (Ảnh: Đoàn Thủy). |
Với TS Chance, Việt Nam không chỉ là quê hương của vợ, mà còn là nơi anh nhìn thấy một cơ hội cho khoa học nông nghiệp.
Với ThS Phương, khát vọng trở về bắt nguồn từ mong muốn con được lớn lên cạnh ông bà, gắn bó, học ngôn ngữ mẹ đẻ và hiểu những giá trị văn hóa Việt.
Đồng thời, nữ du học sinh Việt cũng mong muốn chồng mình có cơ hội tiếp cận và hiểu rõ hơn về hệ sinh thái nghiên cứu trong nước.
“Những năm gần đây, Việt Nam có nhiều chương trình thu hút, trọng dụng nhân tài trong lĩnh vực khoa học - công nghệ, điều đó đã tạo điều kiện để các nhà khoa học như tôi có cơ hội nghiên cứu trong nước với điều kiện không kém cạnh so với quốc tế”, TS Chance Clark bộc bạch.
ThS Anh Phương nhận thấy không gian nghiên cứu ở Việt Nam đang dần cởi mở hơn, các phòng thí nghiệm hiện đại bắt đầu được xây dựng, và có những quỹ hỗ trợ nghiên cứu dành riêng cho tiến sĩ trẻ.
Đặc biệt là công nghệ sinh học, nông nghiệp công nghệ cao, vốn là thế mạnh của hai vợ chồng.
Một mặt, họ hiểu rằng về nước đồng nghĩa với việc phải rời bỏ những tiện ích quen thuộc, môi trường nghiên cứu đã ổn định ở Mỹ, đồng thời chấp nhận một số hạn chế về cơ sở vật chất và thủ tục hành chính trong nước.
    |
 |
Vợ chồng Vũ Anh Phương – Chance Clark ưu tiên để con trai được lớn lên trong môi trường văn hóa Việt Nam (Ảnh: Đoàn Thủy) |
Mặt khác, họ luôn day dứt với câu hỏi: liệu con trai có gặp khó khăn khi chuyển đổi môi trường giáo dục, ngôn ngữ, và thích nghi với cuộc sống ở Việt Nam hay không?
Hòa mình trong “làn sóng” trí thức trẻ
Sau nhiều tháng đắn đo, cuối cùng đôi vợ chồng trí thức trẻ đặt vé máy bay trở lại Việt Nam trước đại lễ A80, mang theo hành trang không chỉ là kiến thức đã tích lũy, mà còn là khát vọng xây dựng sự nghiệp khoa học ngay trên quê hương.
Đứng trước thủ tục pháp lý, bài toán tưởng nhỏ nhưng tốn thời gian và chi phí.
Để bằng cấp, bảng điểm và các văn bằng Mỹ được công nhận khi tuyển dụng ở Việt Nam, họ phải thực hiện nhiều thủ tục.
Chưa kể giấy tờ cá nhân như lý lịch tư pháp, giấy khám sức khỏe, hồ sơ kết hôn, mọi thứ đều cần được chuẩn bị kỹ và mất nhiều tháng.
“Toàn bộ quá trình từ khi xin chủ trương cho đến khi có thể chính thức làm việc kéo dài gần một năm, và chi phí ban đầu cho việc hợp pháp hóa hồ sơ vào khoảng 12 triệu đồng”, đôi vợ chồng bộc bạch.
    |
 |
TS Chance Clark hiện công tác tại Trung tâm Nghiên cứu xuất sắc và đổi mới sáng tạo, Học viện Nông nghiệp Việt Nam (Ảnh: NVCC). |
Tuy nhiên, vợ chồng tiến sĩ vô cùng háo hức khi thấy động lực mạnh mẽ để ở lại.
Những năm gần đây, Việt Nam thúc đẩy chính sách thu hút nhân tài. Nhờ nghị quyết 57, 68, một số trường đã có thể chủ động trong việc mời chuyên gia, đơn giản hóa thủ tục tuyển dụng, yếu tố góp phần quan trọng khiến cặp tiến sĩ trẻ trở về nước.
Đóng góp cho nghiên cứu, đồng hành cùng thế hệ trẻ
Sau một thời gian nghiên cứu và làm việc, công việc nghiên cứu của TS Chance Clark tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã nhanh chóng trở thành điểm tựa vững chắc cho gia đình.
Anh tham gia các đề tài chuyên ngành công nghệ sinh học nông nghiệp, lĩnh vực được xem là mũi nhọn trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao.
Từ kinh nghiệm nhiều năm làm việc trong môi trường học thuật quốc tế, Chance góp phần kết nối giữa tri thức hiện đại và điều kiện thực tiễn tại Việt Nam.
    |
 |
Vợ chồng trí thức trẻ cùng đồng hành trong nghiên cứu và giảng dạy tại Việt Nam (Ảnh: NVCC). |
Anh tập trung vào các hướng nghiên cứu ứng dụng, vừa mang giá trị học thuật, vừa có khả năng phục vụ sản xuất và đời sống.
Việc có một vị trí ổn định tại một cơ sở nghiên cứu lớn cũng giúp anh tạo dựng nền tảng dài hạn để phát triển sự nghiệp khoa học của bản thân.
Trong khi đó, ThS Anh Phương lựa chọn một hướng đi giúp đỡ thế hệ trẻ với mong muốn hỗ trợ các sinh viên tiềm năng có cơ hội được học thuật tại nước ngoài bằng chính kinh nghiệm của mình.
Từ những ngày đầu về nước, ThS Anh Phương đã chủ động tổ chức các buổi workshop miễn phí, tập trung vào việc hỗ trợ sinh viên xây dựng hồ sơ, săn học bổng quốc tế và định hướng nghiên cứu.
Mỗi buổi thu hút khoảng 100 sinh viên tham dự, tạo ra diễn đàn chia sẻ cởi mở, nơi các bạn trẻ được trực tiếp học hỏi từ một người đi trước có trải nghiệm thực tế ở môi trường học thuật quốc tế.
    |
 |
Một buổi workshop của ThS Vũ Anh Phương thu hút đông đảo sinh viên tham gia (Ảnh: NVCC). |
Không ít sinh viên sau khi tham gia đã thành công giành học bổng toàn phần tại Anh, Mỹ, hoặc cơ hội trao đổi quốc tế, tiếp tục viết tiếp con đường học tập ở những chân trời rộng mở hơn.
Nhìn lại quãng thời gian trở về Việt Nam, hai vợ chồng tiến sĩ đều thừa nhận, để đạt được những kết quả ban đầu này, họ đã phải đánh đổi không ít.
Mức thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm tại Mỹ được thay bằng nguồn tài chính hạn hẹp hơn ở Việt Nam.
Những khoản tiết kiệm tích lũy suốt thời gian làm việc ở nước ngoài đã được dùng để ổn định cuộc sống ban đầu, trang trải chi phí trong giai đoạn chuyển tiếp.
“Chúng tôi đã có tích lũy đủ để sống trong một khoảng thời gian. Nếu phải dùng đến tiền tiết kiệm để đổi lấy cơ hội đóng góp và xây dựng ở quê hương, chúng tôi sẵn sàng”, cả hai khẳng định.
Ảnh: Đoàn Thủy
Video: Đoàn Thủy
https://dantri.com.vn/