Trước bối cảnh đất nước đổi mới và hội nhập thế giới, để thúc đẩy phong trào nghiên cứu khoa học gắn liền với đào tạo và chuyển giao công nghệ, Viện Sinh học Nông nghiệp là một trong hai viện đầu tiên thuộc khối các trường đại học được thành lập năm 1999 theo Quyết định số 969/QĐ-BGD&ĐT ngày 13 tháng 3 năm 1999 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Nghiên cứu khoa học là sức sống của trường đại học, Viện Sinh học Nông nghiệp luôn xác định rõ hướng đi của Viện, một mặt hướng nghiên cứu cập nhật với khoa học thế giới, mặt khác tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc của thực tiễn sản xuất, lấy đòi hỏi của thực tiễn làm mục tiêu của nghiên cứu.
Sản phẩm hoạt động nghiên cứu của Viện Sinh học Nông nghiệp không chỉ là các công bố khoa học, các bằng sáng chế phát minh mà còn là các sản phẩm khoa học công nghệ trực tiếp phục vụ sản xuất như: giống cây trồng mới, quy trình công nghệ tiên tiến, sản phẩm hàng hóa chuyển giao cho thực tiễn sản xuất. Từ khi thành lập đến nay, Viện Sinh học Nông nghiệp đã ghi dấu ấn với nhiều công trình có tên tuổi như lúa lai TH3-3, công nghệ khí canh trong sản xuất khoai tây sạch bệnh, công nghệ vi sinh vật hữu hiệu EMINA và đặc biệt gần đây là hệ thống chiếu sáng chuyên dụng trong nuôi cấy mô, điều khiển ra hoa cúc và hoa thanh long được áp dụng rộng rãi trên toàn quốc.
Bên cạnh đó, những năm qua, Viện Sinh học Nông nghiệp đã đào tạo hàng trăm sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh. Nhiều cử nhân, thạc sỹ, tiến sỹ được đào tạo trực tiếp tại Viện đã có nhiều đóng góp quan trọng cho ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Nguồn nhân lực chất lượng cao chính là động lực phát triển của Viện Sinh học Nông nghiệp. Hiện nay, Viện có 25 cán bộ, công nhân viên trong đó có nhiều cán bộ được đào tạo tại các nước có nền khoa học tiên tiến như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ… Nhiều nhà khoa học của Viện như GS.TS.NGND. Nguyễn Quang Thạch, PGS.TS.AHLĐ. Nguyễn Thị Trâm, PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Thị Lý Anh là những người sáng lập và làm nên tên tuổi của Viện Sinh học Nông nghiệp ngày nay.
    |
 |
GS.TS.NGND. Nguyễn Quang Thạch
|
|
 |
| PGS.TS.AHLĐ. Nguyễn Thị Trâm |
Trong suốt chặng đường 20 năm xây dựng và phát triển, Viện Sinh học Nông nghiệp đã đạt được nhiều thành tích đáng tự hào: 4 giống lúa lai, 1 giống lúa thuần, 2 giống hoa cẩm chướng, 1 giống khoai tây được công nhận quốc gia; 14 tiến bộ kỹ thuật và bằng sở hữu trí tuệ được áp dụng rộng rãi trên toàn quốc; 120 công bố khoa học trong nước và 16 công bố quốc tế có chỉ số. Những thành công đã đạt được khẳng định hướng đi đúng đắn và sự nỗ lực không ngừng nghỉ của tập thể cán bộ, công nhân viên của Viện Sinh học Nông nghiệp.
Với những đóng góp to lớn đó, Viện Sinh học Nông nghiệp luôn xứng đáng với danh hiệu là đơn vị nghiên cứu khoa học hàng đầu của Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Năm 2019, Viện Sinh học Nông nghiệp vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, với những thành tích đóng góp xuất sắc cho sự phát triển của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.
20 năm – một chặng đường phát triển, thế hệ cán bộ, công nhân viên của Viện Sinh học Nông nghiệp vẫn không ngừng nỗ lực, phấn đấu, để đóng góp vào sự phát triển của Học viện, khẳng định vị thế của Học viện Nông nghiệp Việt Nam trong sự nghiệp đào tạo, nghiên cứu khoa học và phục vụ sản xuất.
“Với chiếc áo vải sờn vai
Thầy vẫn lặng lẽ mệt mài quên thân
Đưa khoai sạch bệnh đến dân
Đại dương cùng với Đai mân giống này
Chiếc nón nhỏ Cô vẫn đội
Ruộng Nam, ruộng Bắc, Cô lội cùng dân
T-H, Hương cốm tuyệt trần
Năng suất chất lượng tăng phần bội thu”
Lan Hương – TT QHCC&HTSV