Trong khuôn khổ hợp tác giữa Học viện Nông nghiệp Việt Nam (VNUA), Tổ chức Tư vấn nghiên cứu nông nghiệp quốc tế (CGIAR), Đại học California, Davis (UCD), Đại học London, Vương quốc Anh, chiều ngày 27 tháng 2 năm 2025, nhóm nghiên cứu Liên kết kinh tế và Phát triển thị trường, Khoa Kinh tế và Quản lý, Học Viện Nông nghiệp Việt Nam mời các chuyên gia của mạng lưới CGIAR (Consultative Group for International Agricultural Research) tới trao đổi, thảo luận về kết quả nghiên cứu của mạng lưới và các chuyên gia. Tới dự buổi làm việc này có các giảng viên khoa Kinh tế và Quản lý, các nghiên cứu viên, các em sinh viên ngành Kinh tế quan tâm tham dự.
Mở đầu buổi trao đổi, PGS.TS. Nguyễn Thị Dương Nga nêu nội dung, ý nghĩa, mục đích, tóm tắt vị trí làm việc của các nhà khoa học quốc tế. Các chuyên gia của CGIAR giới thiệu về công việc và kết quả nghiên cứu liên quan trực tiếp đến đánh giá tác động của các can thiệp trong sản xuất nông nghiệp của các hộ nông dân ở Ấn Độ, khả năng phát triển, ứng dụng cho nông nghiệp Việt Nam và một số quốc gia trên thế giới.
Sau đó, giáo sư Sujata Visaria (University of London – Vương quốc Anh) trình bày kết quả nghiên cứu dự án can thiệp trong cung cấp tín dụng vi mô cho hộ nông dân tại Bihar, Ấn Độ, với tựa đề “Decentralized Targeting of Agricultural Credit Programs: Private versus Political Intermediaries” – “Phân cấp mục tiêu các chương trình tín dụng nông nghiệp: Trung gian chính trị hay tư nhân” (kết quả đã được đăng tải trên Journal of the European Economic Association, năm 2024, Doi: https://doi.org/10.1093/jeea/jvae018).
Theo kết quả nghiên cứu, nông dân vay vốn để trồng khoai tây thông qua các trung gian tư nhân có hiệu quả hơn so với các hộ nông dân vay vốn từ các trung gian chính trị (do chính quyền giới thiệu). Điều này được giải thích bởi một số nguyên nhân, trong đó các trung gian tư nhân thường có mối liên kết kinh tế tốt hơn và họ lựa chọn người vay giảm thiểu xác xuất quá hạn, do đó thường là các nông dân sản xuất tốt. Người trung gian cho vay được chính quyền giới thiệu thường có khuynh hướng chính trị hơn là kinh tế nên họ ít mang lại các hỗ trợ đối với người vay. Thảo luận về phương pháp và kết quả, các thành viên cho rằng việc lựa chọn đối tượng nghiên cứu phù hợp và kết quả cũng khá tương đồng với thực trạng nông thôn ở nhiều nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Tiếp đó, giáo sư Travis Lybbert (Đại học California, Davis – Mỹ) đã trình bày kết quả nghiên cứu của dự án can thiệp tại Ấn Độ, với tựa đề Striving to Revive Pulses in India with Extension, Input Subsidies, and Output Price Supports (Nỗ lực khuyến khích sản xuất ngũ cốc tại Ấn Độ thông qua khuyến nông, hỗ trợ đầu vào và giá đầu ra; Kết quả đã được đăng trên Tạp chí Kinh tế nông nghiệp Mỹ, Doi: https://doi.org/10.1111/ajae.12435). Việc sản xuất một số loại ngũ cốc truyền thống ở Ấn Độ đã giảm rõ rệt, do ảnh hưởng một phần từ cuộc cách mạng Xanh. Nông dân chuyển hướng sang trồng các cây trồng khác có năng suất cao hơn. Dự án hy vọng rằng can thiệp thông qua khuyến nông, trợ cấp đầu vào và trợ giá đầu ra có thể khuyến khích nông dân quay lại tăng diện tích các loại ngũ cốc này. Kết quả cho thấy rằng các can thiệp ngắn hạn này không hề mang lại cân bằng mới trong dài hạn về sản lượng cao hơn của các loại ngũ cốc này. Do đó, các can thiệp của chính phủ cần lưu tâm tới thị trường và chi phí cơ hội của sản xuất nông nghiệp.
Thảo luận về vấn đề này, các thành viên tham dự cho rằng nông dân là chủ thể ra quyết định và họ tối ưu hóa thu nhập từ sản xuất nông nghiệp. Do đó, họ tính toán và ra quyết định trong sản xuất dựa trên chi phí cơ hội. Chính phủ cần xác định các can thiệp mang tính dài hạn hơn có xét đến xu thế của thị trường.
Nguyễn Thị Dương Nga, Nguyễn Duy Linh,
nhóm NCM Liên kết kinh tế và Phát triển thị trường