Seminar: “Một số phương pháp nghiên cứu khoa học xã hội”

Ngày 13/10/2021, nhóm nghiên cứu mạnh Ngôn ngữ học ứng dụng Tiếng Anh – khoa Sư phạm và ngoại ngữ, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã tổ chức seminar trực tuyến với chủ đề “Một số phương pháp nghiên cứu khoa học xã hội” do ThS. Nguyễn Công Ước – Bộ môn Phương pháp giáo dục trình bày.

Phương pháp nghiên cứu khoa học được coi là lý luận mang tính thực tiễn của bài nghiên cứu, và quyết định đến thành công của bài NCKH. Việc áp dụng phương pháp nghiên cứu nghĩa là áp dụng cách thức để tiến hành khám phá đối tượng nghiên cứu. Phương pháp bao giờ cũng là cách làm việc của chủ thể nhằm vào các đối tượng cụ thể, ở đây có hai điều chú ý là: chủ thể và đối tượng. Phương pháp là cách hoạt động của chủ thể, cho nên nó gắn chặt với chủ thể và như vậy phương pháp xuất hiện chủ quan. Mặt chủ quan của phương pháp chính là năng lực nhận thức, trải nghiệm hoạt động sáng tạo của chủ thể, biểu hiện trong việc ý thức được các quy luật vận động của đối tượng và tận dụng chúng để tìm ra chính đối tượng. Để gắn liền với công tác giảng dạy và nghiên cứu tại Học viện, tác giả đã trình bày phương pháp Quan sát sư phạm và phương pháp Thực nghiệm sư phạm.

Phương pháp Quan sát sư phạm là phương pháp thu thập thông tin về đối tượng nghiên cứu có mục đích, có kế hoạch, bằng cách tri giác trực tiếp các hoạt động sư phạm và các nhân tố khác có liên quan đến đối tượng cho ta những số liệu, sự kiện cụ thể, đặc trưng về thực tiễn giáo dục để có thể khái quát, rút ra những quy luật nhằm chỉ đạo quá trình tổ chức giáo dục đạt hiệu quả tốt hơn. Quan sát sư phạm được thực hiện qua các bước như: xác định mục tiêu quan sát, xác định nội dung và phương pháp quan sát, chuẩn bị công cụ ghi chép khi quan sát, tiến hành quan sát, kiểm tra lại kết quả.

Phương pháp thực nghiệm sư phạm là phương pháp thu nhận thông tin về sự thay đổi số lượng và chất lượng trong nhận thức và hành vi của các đối tượng giáo dục do người nghiên cứu tác động đến chúng bằng một số tác nhân điều khiển và đã được kiểm tra. Thực nghiệm sư phạm được dùng khi đã có kết quả điều tra, quan sát các hiện tượng giáo dục, cần khẳng định lại cho chắc chắn các kết luận đã được rút ra. Phương pháp này được thực hiện qua các bước: chuẩn bị (nội dung, địa điểm…), chọn lớp thực nghiệm và lớp đối chứng, tiến hành thí nghiệm và đánh giá.

Buổi seminar thu hút được sự quan tâm của các thầy cô, bài trình bày có hiệu quả trong định hướng nghiên cứu của nhóm nghiên cứu mạnh, bổ sung và hoàn thiện các phương pháp nghiên cứu trong quá trình thực hiện khóa luận tốt nghiệp cho các sinh viên.