Nitơ là một trong những nguyên tố hóa học quan trọng nhất cho sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng, chỉ đứng sau nước. Tuy nhiên, tình trạng sử dụng thừa nitơ gây ra các vấn đề môi trường, ảnh hưởng đến môi trường đất, nước, đến chất lượng sản phẩm và cuộc sống của con người. Xuất phát từ thực tiễn đó, hôm nay ngày 12/8/2021 nhóm nghiên cứu mạnh Sinh lý – sinh thái cây trồng thuộc Khoa Nông học tổ chức Seminar với tiêu đề: “Đạm trong nông nghiệp và vấn đề ô nhiễm môi trường” do TS. Nguyễn Văn Phú trình bày.

Như chúng ta đã biết, nitơ là một trong những thành phần quan trọng nhất của phân tử diệp lục - nhân tố cần thiết cho quá trình quang hợp. Ngoài ra, nitơ cũng là yếu tố cơ bản của protein thực vật và động vật, bao gồm vật liệu di truyền ADN và ARN; và là yếu tố không thể thiếu trong thời kỳ phát triển của thực vật. Trong tự nhiên, nitơ tồn tại ở nhiều dạng hóa học khác nhau và di động trong hệ sinh thái theo một chu trình tuần hoàn như sau:

leftcenterrightdel
 Chu trình chuyển hoá của nitơ

(Nguồn: Mengel và Kirkby, (1987)

Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra năng suất của cây trồng phụ thuộc chặt chẽ vào việc cung cấp nitơ (Lemaire & cs., 2019.) Tuy nhiên, tình trạng sử dụng thừa nitơ gây ra các vấn đề ô nhiễm môi trường đất, nước, môi trường sống của con người và làm giảm chất lượng nông sản do sự dư thừa nitrat trong sản phẩm. Do vậy, việc hiểu được hậu quả của ô nhiễm nitrat sẽ giúp chúng ta đưa ra các giải pháp kỹ thuật giảm thiểu ô nhiễm do sử dụng đạm cho sản xuất nông nghiệp. Một trong những giải pháp là sử dụng các nguồn phân đạm hữu cơ từ chất thải thực vật và động vật thông qua quá trình ủ để thay thế phân vô cơ. Ngoài ra, cần quản lý sử dụng phân bón hoá học hợp lý hơn, áp dụng mô hình nông nghiệp sinh thái; sử dụng các chế phẩm vi sinh vật,  đồng thời tăng cường vai trò của cây họ đậu trong vai trò cải tạo đất cũng như kết hợp với bổ sung dinh dưỡng qua lá (Tlustos & cs., 2015).

leftcenterrightdel
 

Nhóm nghiên cứu mạnh Sinh lý - Sinh thái cây trồng, Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam