\r\n Lúa Tẻ râu (Khẩu xẻ liêu) là giống lúa bản địa của đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu. Với đặc điểm nổi trội hạt gạo trắng, dài và to tròn. Cơm gạo tẻ râu thơm, mềm, độ dẻo vừa phải, vị đậm ăn rất ngon, do đó giá thành của loại gạo này thường cao hơn các loại gạo khác trên thị trường và được bán với số lượng ít.
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n Tuy nhiên, do canh tác theo phương pháp truyền thống, không được chọn lọc cẩn thận cho nên giống lúa này ngày càng bị thoái hoá, phân li ra quá nhiều dòng, không giữ được đặc điểm trội, nhiều sâu bệnh, năng suất thấp. Trước thực trạng đó, từ năm 2012 đến nay, Sở KH&CN Lai Châu đã phối hợp với Trung tâm Thực nghiệm và Đào tạo nghề - Học viện Nông nghiệp Việt Nam nghiên cứu, phục tráng, phát triển giống lúa này qua đề tài khoa học “Phục tráng và phát triển giống lúa tẻ râu tại huyện Phong Thổ tỉnh Lai Châu”.
\r\n
\r\n Đề tài được thực hiện trong 3 năm (2012- 2015) với các nội dung: Điều tra khảo sát tình hình sản xuất giống lúa tẻ râu tại huyện Phong Thổ; Nghiên cứu phục tráng giống lúa tẻ râu tại huyện Phong Thổ; Đánh giá chất lượng cơm của giống lúa tẻ râu sau khi phục tráng; nghiên cứu xây dựng quy trình sản xuất thâm canh giống lúa tẻ râu; Xây dựng mô hình sản xuất trình diễn lúa tẻ râu đã phục tráng; Tuyên truyền nhân rộng mô hình phục vụ sản xuất trên các xã Khổng Lào, Nậm Xe, Mường So, (huyện Phong Thổ).
\r\n
\r\n Đến thời điểm hiện tại, đề tài đã triển khai được 3 vụ: Vụ thứ nhất (Vụ G0), gieo vật liệu khởi đầu G0 để chọn cá thể và xây dựng tiêu chuẩn phục tráng. Rút cá thể phục tráng; vụ thứ hai (Vụ G1): Đánh giá dòng G1 và so sánh các tiêu chuẩn giống gốc; vụ thứ ba (Vụ G2): So sánh dòng G2 đã được tuyển chọn, nhân sơ bộ và hỗn dòng tạo lô hạt siêu nguyên chủng.
\r\n
\r\n Năm 2013, Sở Khoa học và Công nghệ đánh giá: giống lúa Tẻ râu ở vụ thứ 3 (Vụ G2) có các đặc điểm của giống gốc, bông trỗ đều, ít sâu bệnh, tỷ lệ hạt chắc cao, cho năng suất dự kiến đạt 4,5 tấn/ha, tăng từ 10 - 15% so với trước đây, khi nấu, cơm ngon có mùi thơm và dẻo.
\r\n
\r\n Thành công của đề tài là tiền đề để người nông dân toàn tỉnh có giống lúa vừa mang những ưu điểm của giống lúa địa phương, vừa cho năng suất tốt, chất lượng cao hơn, đồng thời góp phần tích cực vào việc bảo tồn nguồn gen cây trồng quý mang tính bản địa, từ đó phát triển sản xuất tạo ra sản phẩm hàng hóa, nâng cao giá trị trên diện tích canh tác, tăng thu nhập cho bà con nông dân.
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n
\r\n Bà con gặt lúa tẻ râu trên cánh đồng Can Hồ, xã San Thàng
\r\n