Trong những năm gần đây, chăn nuôi gà bản địa đang ngày càng được quan tâm, đây không những là nguồn gen quý để phục vụ công tác giống, góp phần vào đa dạng sinh học các giống gà của Việt nam mà còn là thành phần quan trọng trong hệ thống sản xuất nông nghiệp bền vững và cung cấp sản phẩm chất lượng cao cho người tiêu dùng.
Gà Vạn Linh là giống gà vàng đã được nuôi từ lâu ở xã Vạn Linh, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn. Giống gà này có sức đề kháng tốt, thích nghi cao với điều kiện sinh thái của huyện Chi Lăng với đặc điểm đặc trưng là có bộ lông vàng, chân và da vàng óng, thịt thơm ngon… được người tiêu dùng ưa chuộng và đánh giá cao. Để bảo tồn cũng như khai thác tiềm năng phát triển của giống gà này, UBND xã Vạn Linh đã và đang triển khai việc nhân giống, nhân đàn, mở rộng diện tích, quy mô chăn nuôi. Hiện tại, tỉnh Lạng Sơn đã có chương trình phục tráng và xây dựng nhãn hiệu tập thể cho đàn gà Vạn Linh, tuy nhiên chưa có một công bố khoa học nào về đặc điểm ngoại hình, tính năng sản xuất của gà Vạn Linh.
Với sự hỗ trợ về kinh phí từ đề tài cấp Học viện Mã số T2022-02-06, nhóm nghiên cứu khoa Chăn nuôi đã tiến hành nghiên cứu đặc điểm ngoại hình, khả năng sinh trưởng, năng suất và chất lượng thịt của gà Vạn Linh để cung cấp thêm dữ liệu khoa học phục vụ cho công việc chọn lọc, nhân giống cũng như phát triển giống gà này.
Nghiên cứu này được thực hiện trên 120 con gà Vạn Linh 1 ngày tuổi nuôi tại Khoa Chăn nuôi, Học viện Nông nghiệp Việt Nam từ tháng 1-12/2022. Gà được chia ngẫu nhiên thành 3 lô, mỗi lô 40 con, gà được chăm sóc và nuôi dưỡng theo tiêu chuẩn gà lông màu. Kết quả cho thấy, gà Vạn Linh 1 ngày tuổi bộ lông có màu vàng nhạt (71,5%), nâu nhạt (20%) và vàng điểm đen (8,5%); Ở tuần 18, gà mái có màu vàng nhạt (47,5%), nâu nhạt (33,4%) và nâu sẫm (19,1%), 62% gà có các điểm đen ở cổ; Gà trống có bộ lông đỏ tía (75,8%) và nâu sẫm (24,2%). Mào của gà là mào cờ, đỏ tươi; chân, da, mỏ có màu vàng nghệ đặc trưng. Gà có tỷ lệ nuôi sống đến 18 tuần tuổi cao (95,83%). Khối lượng cơ thể gà trống và gà mái ở 18 tuần tuổi là 2067,38g và 2244,34g. Tiêu tốn thức ăn giai đoạn 1-18 tuần tuổi là 3,89kg/kg tăng khối lượng. Tỷ lệ thân thịt, tỷ lệ thịt đùi và thịt lườn ở gà trống là 72,69; 21,48; 14,94% và ở gà mái là 71,68; 16,77; 16,14%. Tỷ lệ mất nước bảo quản, chế biến, giá trị pH, màu sắc và độ dai của thịt gà đều đạt chất lượng tốt.
Hình 1: Gà Vạn Linh 1 ngày tuổi