TRANG THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ CỦA NCS: NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG
1.Tên luận án: “Đặc điểm sinh học, sinh thái của ruồi đục quả Bactrocera spp (Diptera: Tephritidae) trên quả nhãn và biện pháp xử lý nhiệt lạnh”
2.Thông tin về nghiên cứu sinh:
Năm nhập học: 2021
Năm tốt nghiệp 2024
Chuyên ngành: Bảo vệ thực vật
Mã số: 9 62 01 12
Chức danh khoa học, học vị của người hướng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Đức Tùng - PGS.TS Hồ Thị Thu Giang
Cơ sở đào tạo: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
3.Giới thiệu về luận án:
Luận án được thực hiện trên cơ sở các nghiên cứu về thành phần loài ruồi đục quả trên vườn
nhãn và trong quả nhãn tại 5 tỉnh trồng nhãn trọng điểm là Hải Dương, Hưng Yên, Sơn La, Tây Ninh,
Cần Thơ; về đặc điểm sinh học, sinh thái của 2 loài ruồi đục quả Bactrocera dorsalis (Hendel) và
Bactrocera correcta (Bezzi) cũng như các kết quả nghiên cứu về thông số xử lý lạnh để diệt trừ ruồi
đục quả B. dorsalis trên quả nhãn tươi. Các nghiên cứu được thực hiện trong 3 năm từ 2021 đến 2023.
Kết quả nghiên cứu này là cơ sở quan trọng để xây dựng phương án đàm phán mở cửa thị trường Nhật
Bản cho quả nhãn tươi của Việt Nam đảm bảo hiệu quả xử lý KDTV nhưng vẫn giữ được chất lượng
của quả nhãn tươi sau xử lý.
4.Đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận của luận án:
- Ghi nhận chỉ có loài ruồi đục quả B. dorsalis gây hại trên quả nhãn tươi của 5 giống nhãn khác nhau tại
5 tỉnh trọng điểm trồng nhãn của Việt Nam với tỷ lệ hại rất thấp, chỉ từ 0,36% đến 2,41%. Ghi nhận có
2 loài ruồi đục quả xuất hiện trong bẫy ME các vườn nhãn ở phía Bắc là B. dorsalis và B. correcta; 3
loài ruồi đục quả xuất hiện trong các vườn nhãn ở phía Nam gồm B. dorsalis, B. correcta và B. umbrosa.
- Cung cấp các dẫn liệu khoa học mới về tỷ lệ tăng tự nhiên (rm), hệ số nhân một thế hệ (Ro) và thời gian
tăng đôi quần thể (DT) của ruồi đục quả B. dorsalis, B. correcta khi nuôi sâu non bằng 05 giống nhãn
khác nhau và trên các loại thức ăn nhân tạo khác nhau. Kết quả ghi nhận thức ăn nhân tạo có thành phần
chính là cám mì phù hợp với cả 2 loài ruồi đục quả trong thí nghiệm.
- Cung cấp dẫn liệu khoa học về sự ưa thích của ruồi đục quả B. dorsalis, B. correcta trên 5 giống nhãn
khác nhau. Theo đó B. dorsalis có xu hướng lựa chọn và châm ống đẻ trứng vào giống nhãn Hương chi
và Tiêu da bò; trong khi đó không ghi nhận việc đẻ trứng thành công của B. correcta trên các giống nhãn.
- Cung cấp thông số xử lý nhiệt lạnh ở mức nhiệt độ tâm quả là 1,3℃ trong 13 ngày có thể diệt trừ hoàn
toàn ruồi đục quả B. dorsalis trên quả nhãn tươi mà vẫn đảm bảo chất lượng quả nhãn xuất khẩu.